103 (veya 104) emekli amiralin, gündemle ilgili ve kendilerinin bilgi ve ilgi sahibi olduğu konularda açıklama yapmasını, “Cuntacı zihniyet, eski Türkiye kırıntıları, darbe yapılıyor, yargılansınlar, doğru hapise atılsınlar, emeklilik hakları elinden alınsın vs.” diyenler ile “Ne var bu bildiride, demokrasinin gereği, bu bir ifade özgürlüğüdür.”diyenler olarak bölünüyoruz şimdi de.
31 Ocak 2021 günü, emekli amirallerin yapmış olduğu bildiriye benzer bir açıklama “Dışişleri Bakanlığı Emekli Misyon Şefleri” adıyla, 126 emekli büyükelçi ve konsolos tarafından yapılmıştı. Onlar da emekliydiler ve konuyla ilgili görüşlerini ortak bir bildiriyle açıkladılar.
İlk açıklamaya nedense çok da fazla tepki göstermeyen iktidar ve yandaşları, ikinci açıklamayı bir tehdit olarak gördüler ve bu açıklamayı “muhtıra, bildiri, post modern darbe, balans ayarı vs.” şeklinde yorumlamaya başladılar.
Oysaki her iki açıklamada da benzer ifadeler var, Montrö’nün öneminden, bu anlaşmaya sahip çıkılması gerekliliğinden bahsediliyor ki, çok da önemli ve doğru tespitler var açıklamalarda.
Kamuoyunu aydınlatma adına yapılmış olduğu, herhangi bir muhtıranın ya da ikazın olmadığı gayet açık bu açıklamalarda, ne yürütmeye, ne de cumhurbaşkanına karşı ifadeler var.
Beğenirsiniz, beğenmezsiniz, demokrasilerde herkesin görüşünü açıklama özgürlüğü vardır.
Evet, bürokrasi içinde görevli sivil veya askerler siyasi açıklama yapamaz, bu doğru da olmaz, etik de. Ama emekli olmuş, bürokratik görevini tamamlamış kişiler, sivil toplum örgütleri, meslek grupları, istedikleri konularda açıklamada bulunabilirler. Bu aynı zamanda, demokrasinin de gereğidir.
Bu bağlamda esas yanlış olan halen görevde olan bir amiralin resmi elbiseli olarak bir tekkeyi ziyaret etmesi ve yine görevde bulunan Ayasofya cami baş imamının siyasi açıklamalar yapması iken, işi sulandırıp başka kişileri anlamsız şekilde suçlamak doğru, etik ve hukuki değildir.
Maalesef bu durum göstermektedir ki; iktidar yanlılarına göre, iktidarla aynı görüşte değilseniz, emekli bile olsanız görüş bildiremezsiniz, bildirirseniz yargılanırsınız.
Ezcümle; Bu bildirilerin, hükümete veya yürütmenin başına karşı bir müdahale, bir muhtıra olduğu düşüncesi abesle iştigaldir.
Eğer, bu ülkede demokrasi ve ifade özgürlüğü varsa, bu açıklamalar bir ifade özgürlüğüdür.
Bu bildirinin 15 Temmuz’dan 103 gün önce yapılması, 103 tutuklanan generale nazire yapılması gibi sembolik zaman ve durumlar araştırılmalı ve bu tarz bir durum varsa ortaya çıkarılmalıdır, ancak herkesin, Anayasa’nın 26’ncı maddesi gereği, ifadesini bireysel ve toplu olarak açıklama özgürlüğü olduğu unutulmamalıdır.
Demokrasi seviyesi, karşıt görüş ve önerilere gösterilen müsamaha ile doğru orantılıdır.
Kendini demokratik zanneden ve topluma öyle göstermeye çalışanlar, gerçek demokrasiyi özümseyememiş olduklarında, demokrasi girdabında boğulmaya mahkûmdurlar.
